This article was originally posted on the Taylor Reformation blog which has now become part of the Taylor Editions website with a dedicated Reformation Pamphlets series.
Neel Korteweg is a Dutch artist who works in different media. In 2017, she discussed her portrait of Martin Luther in the National Portrait Gallery, London, in dialogue with a Public Lecture by Lyndal Roper, cf. the blog My Year with Luther. In this blog post she reflects on how she came to portraying Luther in a striking new way and how her encounter with Lyndal Roper has changed her perception of Martin Luther and the Reformation and inspired further work, a “warning against what might happen when influencers become someone of political importance”.
For insights into her current work cf. www.neelkorteweg.nl
Een verantwoording
Tijdens mijn jarenlange studie over Erasmus, die uitmondde in een solotentoonstelling in het Amsterdam Museum 2014 heb ik de correspondentie tussen Erasmus en Luther uitgebreid bestudeerd. In het bijbehorende boek ‘Erasmus van Amsterdam’ belichtte ik Luther in tekeningen. Erasmus achtte Luther hoog. Zeker als het ging over de misstanden in de Katholieke kerk van die tijd. Ook steunden zij elkaar bij het stimuleren van educatie voor het volk en in het zelfstandig mogen denken over de christelijke leer. Luther heeft op de keeper gezien zelfs meer voor de overdrachtelijkheid van het Christelijke geloof naar het volk toe betekend. Vooral door zijn bijbelvertalingen. Terwijl Erasmus, zich merendeels tot de geletterd en van zijn tijd richtte.
During my years of studying Erasmus, which resulted in a solo exhibition in the Amsterdam Museum 2014, I read the correspondence between Erasmus and Luther extensively. In the accompanying book ‘Erasmus of Amsterdam’ I portrayed Luther in drawings. Erasmus held Luther in high esteem. Especially where the abuses in the Catholic Church at the time were concerned. They also supported each other in stimulating education for the illiterate and people in being able to think about Christian teaching independently. Luther especially was quite successful in transferring the faith to the public through his Bible translations, while Erasmus turned more towards the scholars of his time.
Het antisemitisme was wijd verspreid in de middeleeuwen. De vele gevelstenen, (met aan varkens lurkende Joden, de zg. Judyensau), aan de middeleeuwse kerken getuigen daarvan. Iedereen, ook de grote humanist Erasmus liet zich er soms door meeslepen. Zo ook Shakespeare, die de Koopman van Venetië schreef. Echter nooit in die extreme mate waarin Luther zich uitsprak tegen de Joden. Erasmus nam daar afstand van. Hun correspondentie eindigde in harde woorden en beschuldigingen. In deze tijd zou je kunnen zeggen dat Luther in de laatste jaren van zijn leven radicaliseerde.
Anti-Semitism was widespread in the Middle Ages. The many facade images (with Jews sucking pigs, the so-called ‘Judensau’) on the medieval church walls bear witness to this. Everyone, including the great humanist Erasmus, was sometimes carried away by this, as did Shakespeare who wrote the Merchant of Venice. However, Luther was unsurpassed in speaking out against the Jews. Erasmus distanced himself from that. Harsh words and accusations back and forth ended their correspondence. At this time you might say that Luther became a religious fanatic in the last years of his life.
On Luther’s portrait
Als kunstenaar bewandel ik graag ongeziene wegen. Het viel mij op dat tussen de duizenden odes en bewonderende portretten die er door de eeuwen heen van Luther zijn geschilderd zijn (ook door de allergrootste zoals Holbein en Granach) er bij mijn weten geen portretten zijn gemaakt waarin dit onaangename aspect van Luther aan de orde komt.Het portret dat ik wilde schilderde moest relativeren. Geen held van het bevrijde geloof en ook geen Joden-hatende karikatuur. Het portret wilde ik eerder zien als een waarschuwing. Het vertelt hoe een algemeen levende populistische gedachte grote gevolgen kan hebben als deze uitvergroot wordt door een invloedrijke denker, door iemand met macht. Ook eeuwen later toen de gele ring van de middeleeuwen allang vergeten was toch weer opdook in de vorm van een gele Davidster, ingezet door Hitler en het fascisme.
As an artist I prefer to avoid the beaten track. It struck me that to my knowledge among the thousands of odes and admiring portraits painted in honour of Luther for centuries (including the great ones by Holbein and Cranach), little attention had been paid to this obnoxious aspect of Luther’s character. The portrait that I wanted to paint had to put things into perspective. Not a hero of the Reformation, nor a Jew-hating caricature. I wanted to send a message with this portrait. It contains a somewhat hidden warning against what might happen when influencers become someone of political importance. Only 90 years ago when the yellow ring of the Middle Ages, which is included in the portrait, had long been forgotten, it reappeared again in the form of the mandatory yellow Star of David during the German Fascist regime.
In de huidige tijd van godsdienststrijd, past naar mijn mening een schilderij van Luther met een zekere zelfreflectie. Mijn portret vertelt daarom iets belangrijks. Het verbeeldt namelijk de gevolgen van populistische kortzinnige gedachten waarbij hele volkeren en culturen werden en worden uitgesloten. Het portret laat Luther daar opnieuw over preken. In de 21e eeuw kunnen wij Luther en onszelf recht in de ogen kijken.
In the current age of religious struggle and fears it’s appropriate to reflect on the history of religion and the historical figure of Luther represents that sense of change which is imminent. My portrait of Luther calls for vigilance for overly populist ideas that exclude minorities. Even now one might reflect on this and what consequences come of it.
Neel Korteweg, Amsterdam, 15 maart / 15 March 2020